Eko-tim: Ukloniće zastarjele, nefunkcionalne i opasne pregrade iz rijeke Zete i njenih pritoka

U saopštenju se navodi da sliv rijeke Gornje Zete obiluje biodiverzitetom, pokazujući visok stepen endemizma.

“Međutim, sistem je pod  negativnim uticajem brojnih malih barijera izgrađenih tokom 1960-ih, koje se sada približavaju kraju njihovog životnog vijeka. Sistematizovani podaci o lokacijama i broju barijera koje pregađuju Zetu i njene pritoke ne postoje. Na nivou Evropske unije rijeke su dobile svoj posebni cilj kroz EU strategiju za biodiverzitet 2030”, navodi se u saopštenju “Eko-tima”.

Jedan od ključnih elemenata strategije odnosi se, kako su kazali, na obnovu najmanje 25 000 km rijeka kroz uklanjanje barijera i restauraciju poplavnih područja.

“Crna Gora svoje prirodno bogatstvo čuva kroz zakonodavni okvir koji se naslanja na evropske direktive za zaštitu prirode. Ujedno, zaštita voda u skladu sa Okvirnom direktivom o vodama takođe predstavlja važnu obavezu kada je u pitanju upravljanje vodama koje osigurava očuvanje bioloških elemenata kvaliteta, odnosno ekološkog stanja voda. Ipak, u praksi stvari stoje drugačije, odnosno trenutno stanje vodnih tijela u Crnoj Gori zahtijeva hitne mjere kojima bi se pokušalo poboljšati stanje vodnih tijela s aspekta Okvirne direktive o vodama te Direktive o staništima i Direktive o pticama, u smislu očuvanja staništa i vrsta koje su vezane uz vode”, navodi Milija Čabarkapa, izvršni direktor NVO Eko-tim.

Iz pomenute NVO dodaju da mnoge barijere, na rijekama više ne služe svrsi ili su u pojedinim slučajevima neisplative. To se odnosi, kako su kazali, na stare barijere za potrebe ribnjaka koji nijesu više u funkciji, pregrade za odbranu od poplava, kao i sve ostale barijere koje više ne obavljaju funkciju za koju su napravljenje.

Takođe i sve one barijere koje su nelegalno izgrađene. Upravo uklanjanje barijera predstavlja učinkovitu mjeru za smanjenje hidromorfoloških pritisaka na rijekama.

“Uzdužna povezanost linearnih ekosistema ključna je za njihovo optimalno funkcionisanje, stoga prekidanje riječnog kontinuiteta može značajno ugroziti vrste i staništa koja su vezana uz vodene ekosisteme. Pozitivni učinci uklanjanja barijera mogu se vrlo brzo vidjeti na većim, ali i na manjim vodotocima. Povratkom prirodnog toka vraća se i prirodna dinamika prenosa sedimenta, obnavljaju se izgubljeni stanišni tipovi što dovodi i do oporavka vrsta koje su s ugroženog područja nestale”, zaključuje Čabarkapa.