Više od 190.000 punoljetnih građana nema elektronsku ličnu kartu, kazne od 120 do 300 eura

S obzirom na to da ima onih koji jasno kažu da to ne žele da urade, iz MUP-a poručuju da im fokus nije na kažnjavanju, već na podsticanju građana da pravovremeno zamjene lične karte, kako bi nesmetano ostvarivali svoja prava i obaveze.

U MUP-u napominju da je punoljetni crnogorski državljanin sa prebivalištem u Crnoj Gori obavezan da ima važeću ličnu kartu izdatu u skladu sa Zakonom o ličnoj karti, dok crnogorski državljanin mlađi od 18 godina, sa prebivalištem u Crnoj Gori, ima pravo na ličnu kartu.

Svaka eventualna izmjena roka podrazumijeva izmjenu zakona

Upitani da li će 30. mart biti krajnji rok za zamjenu starih lilčnih karata ili će biti produžen, podsjećaju da je 30. marta 2020. godine MUP počeo sa izdavanjem III generacije dokumenata, odnosno ličnih karata kao elektronskih javnih isprava.

“Shodno navedenim izmjenama i dopunama pomenutog zakona, lične karte izdate prije ovog datuma važe do isteka roka njihovog važenja, a najkasnije do 30. marta 2025. godine. Rok za zamjenu ličnih karata propisan je Zakonom o ličnoj karti. Svaka eventualna izmjena ovog roka podrazumjeva izmjenu navedenog zakona, a koja zahtjeva sprovođenje odgovarajuće procedure i odluku nadležnih organa, odnosno institucija”, navodi se u odgovorima MUP-a dostavljenim CdM-u.

Prema njihovim riječima, ukoliko dođe do inicijativa za izmjenu zakona, odnosno ukoliko se eventualno sprovedu procedure koje se odnose na izmjenu ovog zakona u dijelu produžavanja roka za zamjenu ličnih karata, javnost i građani će biti blagovremeno informisani.

Benefiti

Pojasnili su i koji su benefiti novih ličnih karata.

“Za razliku od još uvijek važeće lične karte, koja sadrži lične podatke (koji su laserski ugravirani i vidljivi na ličnoj karti), biometrijske i druge podatke, nova-elektronska lična karta sadrži i certifkate, i to: certifikat za elektronsku identifikaciju i certifikat za kvalifikovani elektronski potpis”, kazali su iz MUP-a.

Pojašnjavaju da namjena certifikata za elektronsku identifikaciju jeste korišćenje ličnih identifikacionih podataka u elektronskom obliku koji jednoznačno određuju pravno lice, fizičko lice ili fizičko lice u svojstvu registrovanog subjekta, odnosno njegova primarna namjena je dokazivanje identiteta pri korišćenju dostupnih elektronskih usluga.

“U tom smislu, ista ima istu svrhu kao i vizuelna identifikacija. Cetifikat za kvalifikovani elektronski potpis služi potpisivanju digitalnim putem i u tom smislu ima istu pravnu snagu kao svojeručni potpis, iz čega proizilazi da se mnoge administrativne i druge obaveze mogu obaviti digitalno, odnosno elektronski uz napomenu da kvalifikovani elektronski potpis važi isključivo u digitalnom format”, kazali su iz MUP-a.

Navode da je Ministarstvo unutrašnjih poslova u prethodnom periodu, odnosno od početka izdavanja elektronske lične karte, radilo na razvoju servisa koji omogućavaju građanima korišćenje elektronske lične karte u različite svrhe.

“Kontinuiranim unapređenjem ovih rješenja, nastojimo da građanima obezbjedimo još efikasniju i sigurniju digitalnu uslugu. Ovo Ministarstvo će se i u narednom periodu posvetiti poboljšanju i proširenju postojećih elektronskih usluga, te eventualno uvođenju novih, u cilju pojednostavljenja administrativnih procedura i svakodnevnog funkcionisanja građana”, saopštili su iz MUP-a.

Ističu da i drugi državi organi, a sa aspekta svojih nadležnosti, razvijaju e-usluge, koje će građanima biti dostupne upotrebom gore navedenih certifikata.

“Na ovaj način stvoriće jače veze između građana, vlade, civilnog sektora i institucija, odnosno e-usluge će poboljšati angažovanje građana i pomoći da se prevaziđu tradicionalne barijere u komunikaciji, kao što su daljina, gubljenje vremena i novca”, kazali su iz MUP-a.

Prema njihovim riječima, korišćenjem elektronske lične karte i elektronskih servisa, u skladu sa namjenom, prije svega smanjuje se mogućnost falsifikovanja i zloupotrebe samog dokumenta.

“Tako, korišćenjem elektronske lične karte za prelazak državne granice stvara se preduslov za lakšu kontrolu dokumenata. Takođe, u korišćenju elektronskih servisa povećava se zaštita podataka i smanjuje mogućnost falsifikovanja. Uvođenjem prethodno navedenog smanjuje se potencijalna mogućnost da prava građana budu ugrožena i povećava mogućnost da podaci budu bezbjedniji”, objasnili su iz MUP-a.

Zakonom propisane i novčane kazne

Upitani kako će se odrediti prema stavovima građana koji ne žele da zamijene staru ličnu kartu, u MUP-u odgovaraju da je Zakonom o ličnoj karti propisana obaveza zamjene lične karte u predviđenim rokovima. Zakonom su propisane i kazne.

“Propisano je i da će se novčanom kaznom u iznosu od 120 eura do 300 eura kazniti za prekršaj građanin, ako između ostalog, ne podnese zahtjev za zamjenu lične karte u roku od osam dana od dana prestanka važenja lične karte, oglašavanja nevažećom ili utvrđivanja razloga za zamjenu lične karte. Međutim, neophodno je istaći, da fokus nije na sprovođenju kaznenih odredbi, već prije svega, na informisanju i podsticanju građana da pravovremeno izvrše zamjenu ličnih karata, kako bi izbjegli eventualne probleme u svakodnevnom funkcionisanju i nesmetano ostvarivali svoja prava i obaveze”, kažu u MUP-u.

Koja dokumenta je potrebno priložiti

Za izdavanje lične karte, shodno Zakonu o ličnoj karti, potrebno je priložiti:

– zahtjev (obrazac se dobija u područnim jedinicama ili filijalama za građanska stanja i lične isprave)

– dokaz o uplati naknade za obrazac u visini od 5,00 eura (informacije o načinu uplate dostupne su na oglasnim tablama i šalterima područnih jedinica i filijala)

– identifikaciona isprava (lična karta, pasoš, vozačka dozvola ili druga javna isprava sa fotografijom iz koje se može utvrditi njihov identitet)

Pojašnjavaju da prilikom podnošenja zahtjeva građanin sa Ministarstvom unutrašnjih poslova zaključuje ugovor o izdavanju i korišćenju certifikata.

Zahtjev za izdavanje lične karte podnosi se područnoj jedinici ili filijali za građanska stanja i lične isprave u opštini u kojoj građanin ima prijavljeno prebivalište.