Stranci preplavili Crnu Goru, popis i statistika ne prate realno stanje

Dok rezultati popisa pokazuju jedno, svakodnevni život u zemlji i evidencije nadležnih institucija otkrivaju sasvim drugačiju sliku, piše Pobjeda.

U diplomatsko-konzularnim predstavništvima Crne Gore u inostranstvu za prvih osam mjeseci ove godine primljen je 6.561 zahtjev za crnogorsku vizu. To predstavlja rast od približno 17 odsto u odnosu na isti period prethodne godine, kada je evidentirano 5.637 zahtjeva. Najveći broj zahtjeva primljen je iz Ujedinjenih Arapskih Emirata (UAE) i Indije, što potvrđuje pojačano interesovanje iz zemalja Bliskog istoka i južne Azije.

To su Pobjedi kazali iz Ministarstva vanjskih poslova (MVP) odgovarajući na upite koji su se odnosili na povećan broj stranih državljana u našoj državi, a što je vidljivo na svakom koraku.

“Ovaj porast odražava sve veće interesovanje stranih državljana za Crnu Goru kao destinaciju za turizam, poslovanje i saradnju”, rekli su iz MVP.

Različiti su podaci o broju stranaca dolazili posljednjih mjeseci, nakon što su objavljeni rezultati popisa stanovništva koji bi trebalo da prikažu najpribližniju demografsku sliku zemlje.

Broj stranaca enormno veći

Prema istraživanja Društva statističara i demografa (DSD) Crne Gore, nije popisano više od 62.000 crnogorskih državljana i skoro 52.000 stranaca, što je, po njihovim rezultatima oko 18 odsto stanovnika.

Oni tvrde da su te brojeve dobili upoređivanjem rezultata popisa i evidencije Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP).

Rezultati popisa sprovedenog krajem 2023. su objavljeni u oktobru 2024, kada je saopšteno da je u Crnoj Gori 623.633 stanovnika, od čega 46.878 stranih državljana.

Iz Uprave za statistiku (Monstat), koja je sprovela popis, analizu DSD smatraju „svjesnim manipulisanjem podacima i kontekstima“, sa ciljem „izazivanja nepovjerenja javnosti u zvaničnu statistiku“.

Snežana Remiković iz Uprave za Pobjedu je govorila da prijavljeno prebivalište ne znači i stvarnu prisutnost stanovnika, niti nužno da imaju uobičajeno mjesto stanovanja u Crnoj Gori.

Slično je, tvrdi ona, i kada je riječ o razlozima nepopisivanja preko 50.000 stranaca.

“Dozvola za boravak ne znači da je stranac fizički prisutan i nastanjen u Crnoj Gori, niti da tu planira boraviti najmanje godinu dana.”

Iz Ministarstva unutrašnjih poslova (MUP) do trenutka objavljivanja teksta Pobjeda nije dobila informacije o tome koliko se stranaca trenutno nalazi u Crnoj Gori, kao i koliko se oni tu zadržavaju.

Koliko stvarno ljudi živi u Crnoj Gori?

Iako je i golim okom vidljivo prisustvo velikog broja stranih državljana, postavlja se logično pitanje o tome koliko ljudi zaista trajno boravi u našoj zemlji.

Razlika od preko 50.000 stranaca, prema Društvu statističara, pokazatelj je propusta u obuhvatu stanovništva, informisanju i terenskoj realizaciji popisnog procesa.

“Bez obzira na to da li su razlozi tehničke prirode, povezani sa nedostatkom informacija među strancima, jezičkim barijerama ili nejasnim procedurama, krajnji rezultat ostaje isti, da je slika o stranim državljanima koji žive u Crnoj Gori nepotpuna, a time i statistički nepouzdana”, rekli su iz Društva u analizi.

Najveće razlike uočene su, navode oni, kod ruskih državljana – popisom je obuhvaćeno 13.550, a u MUP-u je bilo evidentirano 27.032 na referentni datum popisa.

Državljana Srbije bilo je, tvrde oni, 13.031 – prema popisu, a 22.661 u MUP-ovim evidencijama, dok je turskih državljana – popisano 1.869, a u MUP-ovim evidencijama se nalazilo čak 9.467.

“U vremenu kada stranci čine znatan dio u ekonomiji, sistemu obrazovanja i investicijama Crne Gore, njihova nevidljivost u zvaničnim statistikama predstavlja ozbiljan izazov za planiranje, integraciju i donošenje politika zasnovanih na činjenicama”, smatraju u Društvu statističara.

Iz Monstata su Pobjedi kazali da su javnosti ranije saopštavali metodološke propise i pravila kojih su se pridržavali i koja se primjenjuju na teritoriju većine zemalja Evropske unije (EU).

“Stranci koji imaju odobren stalni ili privremeni boravak u Crnoj Gori i koji se nalaze u Centralnom registru stanovništva nijesu nužno i stanovnici Crne Gore. Stoga, razlika u broju lica u Centralnom registru stanovnika postoji i kod državljana Crne Gore i kod stranih državljana, ali ne iz razloga što su „zaboravljeni“, već isključivo usljed primjene metodoloških pravila. Radi se o otklanjanju duplikata, s obzirom na to da se u bazi nalazilo jedno te isto lice koje je imalo više boravišnih dozvola u različitim periodima, definisanju perioda važenja boravišnih dozvola, te definisanju dužine boravka u Crnoj Gori na osnovu boravišnih dozvola u odnosu na referentni momenat popisa”, pojasnili su iz Monstata.