Dvadesetak sadržaja na martovskom kulturnom repertoaru

Kako je najavio jedan od autora pomenute monografije, Sait Šabotić, promocija će se održati 10. marta u Gradskoj kući.

“Biće predstavljena nova knjiga koja se odnosi na dijasporu Crne Gore i koja tretira problematiku naših iseljenika koji su se od, recimo, 15. vijeka pa do naših dana iseljavali iz Crne Gore ostavljajući brojno potomstvo na svim meridijanima. To je jedna zanimljiva knjiga koja predstavlja sistematično štivo a koja je uradila jedna grupa autora nastojeći da ukupnu crnogorsku dijasporu posmatra u kontinuitetu. Među autorima su se našli Marijan Mašo Miljić, moja malenkost, Marko Špadijer, Elvira Bekteši, Ivan Jovović koji se istovremeno pojavljuje i potpisuje kao urednik ovog izdanja, a takođe niz drugih autora koji su svojim značajnim prilozima pokazali da problematika dijaspore Crne Gore jeste jedna tema koja će, nadam se, u narednom periodu još više preokupirati našu znatiželju. Imaćemo priliku da saznamo mnogo toga što do sada nijesmo znali”, istakao je on.

Knjiga sadrži oko 360 strana i njom je, kako je kazao Šabotić, obuhvaćena cjelokupna dijaspora, bilo da se posmatra sa stanovišta vjerskih određenja stanovnika Crne Gore ili sa stanovišta nacionalnih određenja.

“Kroz tekst nastojali smo da ovu knjigu obogatimo i ilustrativnim materijalom, tako da se u knjizi našao veći broj fotografija koje upotpunjuju ono što se praktično tekstom nije moglo kazati”, naglasio je on.

A želeći da naučnoj, stručnoj i široj javnosti ukaže na značaj jubilarnih svečanosti 1910. godine (proslava pedesetogodišnjice vladavine kralja Nikole, zlatna svadba kraljevskog para i proglašenje Crne Gore za kraljevinu), Državni arhiv Crne Gore je, pored ostalog, pripremio i izložbu dokumenata na ovu temu.

“Dokumentarna izložba “Obnova crnogorskog kraljevstva i jubilarne svečanosti 1910” je izabrana kao naučno popularna forma koja omogućava da se zadovolji ambicija priređivača i naučnoj i široj javnosti predstavi dokumentarna riznica, a sa druge strane da se ugodi oku posmatrača i eventualno zadovolji naučna znatiželja. Cijenimo da naš pokušaj ima opravdanje budući da značaj jubilarnih svečanosti dosad nije istaknut i određen”, kazala je načelnica Arhivskog odsjeka Nikšić Violeta Krivokapić.

Same jubilarne svečanosti 1910. godine, kako je kazala, predstavljaju i zenit vladalačke kuće Petrović Njegoš i samog kralja Nikole.

“Jubilej 1910. godine je, po mišljenju mnogih naučnika, jedan od najznačajnijih događaja u crnogorskoj istoriji. Nije samo u pitanju proslava pedesetogodišnjice vladavine knjaza Nikole i njegovo proglašenje za kralja, a Crne Gore za kraljevinu. Tom prilikom ova mlada država je znatno ojačala svoje pozicije u međunarodnim odnosima, stekla svojevrstan politički kapital koji je mogao biti od značaja za njen budući razvoj. U sredstvima informisanja tog vremena, širom Evrope, a i drugih kontinenata, opširno se piše o pregalaštvu crnogorskog naroda, koji vjekovima drži zublju slobode na Balkanu. Najviši predstavnici evropskog javnog života – carevi, kraljevi, predsjednici vlada, ministri, književnici, umjetnici i naučnici iskazuju, na različite načine, priznanje pa i divljenje crnogorkom narodu i njegovom suverenu”, dodala je ona.

Kako je istakla, značaj teme doprinio je delikatnosti posla na organizaciji izložbe.

“Pokušali smo da izborom dokumenata i fotografija ilustrujemo brojne događaje vezane za jubilarne svečanosti i obnovu crnogorskog kraljevstva. U tom smislu iz arhivskih fondova Državnog arhiva odabrali smo preko 120 dokumenata koji uspješno dokumentuju sva dešavanja na Cetinju i u unutrašnjosti poput nekog mozaika koji virtuelno dočarava pravi arhipelag pojedinačnih i kolektivnih dešavanja, zbivanja i manifestacija. Služeći se bogatom dokumentarnom osnovom pokušali smo da ilustrujemo čitav koloplet političkih, diplomatskih i kulturnih događanja koja su obilježila ovu znamenitu svečanost”, objasnila je ona.