U zdravstvu potrošeno 165 miliona

To proizlazi iz izvještaja “Javne nabavke u crnogorskom zdravstvu, 2023”, koji je sačinio Sindikat doktora medicine (SDM).

Prema izvještaju, “Montefarm” koji snabdijeva javne zdravstvene ustanove ljekovima i medicinskim sredstvima, ugovorio je oko 122,4 miliona eura, što je 18,12 odsto ukupnog iznosa javnih nabavki u državi.

“Godinu ranije, Montefarm je ugovorio 79.269.391,13 eura, što je 15,63 odsto od ukupnih javnih nabavki, dok su javne nabavke za cjelokupno zdravstvo iznosile 108.686.744 eura. Za samo godinu, javne nabavke u zdravstvu porasle su za oko 52 odsto i taj trend rasta nastavljen je u 2024”, navodi se.

U izvještaju piše da je, prema podacima Direktorata za upravljanje javnim investicijama i politikom javnih nabavki Ministarstva finansija, tokom prvih šest mjeseci kroz postupke javnih nabavki potrošeno 161.357.000 eura, ili 29 odsto od ukupnog iznosa za javne nabavke.

Ispitanici se žale na kratke rokove i favorizovanje

Za potrebe istraživanja SDM, napravljen je upitnik i proslijeđen na 21 e-mail adresu registrovanih pravnih lica za promet na veliko ljekova, a na koji je odgovorilo devet ispitanika. Neke od zamjerki ispitanika odnosile su se na izostanak detaljnog obrazloženja zašto predmet javne nabavke nije podijeljen u partije, već su raznorodni proizvodi neopravdano objedinjeni, što u konačnom sprečava konkurenciju među ponuđačima. Ispitanici primjećuju da u pregovaračkim postupcima bez prethodnog objavljivanja poziva za nadmetanje, u kojima je predmet nabavke podijeljen u veliki broj partija (više stotina), su ostavljani vrlo kratki rokovi za pripremu ponude, tek tri do četiri radna dana.

“Važna zamjerka se odnosi i na sam Zakon o javnim nabavkama, tj. na član 118, stav 1, tačka 3 kojim je definisan potkriterijum za bodovanje ponude – rok isporuke. Ispitanici smatraju da je bodovanje roka isporuke čest izvor korupcije, ali i diskriminacije ponuđača, kao i da se vrlo često zloupotrebljava u procesu javnih nabavki. Naime, ispitanici ističu da ‘favorizovani ponuđači daju nerealno kratke rokove od jedan dan ili čak jedan sat i po tom osnovu stiču prednost (iako imaju značajno veće cijene) u odnosu na ponuđače koji nude realne rokove isporuke’. Takođe, istaknuto je da se dešava da tenderska dokumentacija favorizuje jednog ponuđača i opisan je slučaj favorizovanja jednog od postojeća dva uređaja iz oblasti laboratorijske dijagnostike”, navodi se u izvještaju SDM.