Trg slobode: Diplomatska predstavništva Knjaževine i Kraljevine Crne Gore prikazana na 12 panoa

Na postavci je predstavljena arhivska građa iz fonda nekadašnjeg Ministarstva inostranih djela koja se po prvi put publikuje nikšićkoj javnosti.

Načelnica Arhivskog odsjeka Nikšić, Violeta Krivokapić kazala je da nije slučajno što se izložba organizuje upravo na Trgu slobode.

“Nije slučajno samo trajanje, odnosno tema ove izložbe od 1880, jer znamo da je Trg slobode završen i naseljena Nova Varoš Nikšić 1. marta 1885 godine. Kompletna izložba sadrži 39 panoa i govori o kraju 19 vijeka i početku 20 veka, a danas samo fragmentarna na trgu sa 12 panoa, a svih 39 će čekati neko bolje vrijeme odnosno stabilizaciju koronavirusom, kada će biti predstavljena u punom sjaju uz svečano otvaranje sa svih 39 panoa”, objasnila je ona.

Danas su na postavci bile predstavljene najuticajnije zemlje od početka trajanja knjaževine pa do Prvog svjetskog rata.

“Prikazana je Italija, Njemačka, Austrougarska, Rusija, Turska… a sve ostale države ćemo prikazati kada izložba bude prikazana u punom sjaju. Inače u svijetu su tada detektovana 42 konzularna predstavništva”, dodala je ona.

Sticanjem nezavisnosti 1878. godine, Crna Gora je, pored ostalog, dobila pravo slanja i primanja diplomatskih predstavnika stalnog karaktera. Nakon Berlinskog kongresa 1878. godine uspostavila je diplomatske odnose sa više država, primanjem njihovih diplomatskih predstavnika pri crnogorskog dvoru. Uzroci finansijske prirode nijesu dozvoljavali da se u odnosima ove vrste ostvari načelo reciprociteta, već su naši konzuli te poslove obavljali za račun Crne Gore najčešće iz filantropskih i humanih motiva.

Prikazana građa na eksplicitan način pokazuje tadašnji položaj Crne Gore i njen međunarodni ugled, koji je daleko nadmašio regionalne granice. Kroz instituciju počasnog konzula, Crna Gora je u to doba, razvila žive veze sa brojnim zemljama na četiri kontinenta, ali i značajnim pojedincima, koji su u tim zemljama zastupali njene ekonomske i druge interese.

Kroz ovu izložbu kao naučno-popularnu formu, skreće se pažnja i ukazuje na važnost ove teme u našoj istoriji. Prikazivanjem samo jednog fragmenta od obimne sačuvane arhivske građe o počasnim konzulima pokušao se otrgnuti od zaborava jedan bitan segment crnogorske istorije koji zavrjeđuje posebno mjesto i pažnju.

Izložbu su organizovali Opština Nikšić i Državni arhiv Crne Gore – Arhivski odsjek Nikšić, a u okviru programskog koncepta Nikšićka kulturna scena 2020.