Najskuplja kampanja do sada

Pobjeda piše da je prema analizi CDT-a,  za redovan rad parlamentarnih partija u Crnoj Gori iz državne kase tokom ove godine izdvojeno je 6,56 miliona eura, što je za 2,1 milion više nego 2012. godine kada su održani parlamentarni izbori. U te podatke nije uračunato eventualno finansiranje sa strane, o čemu se u Specijalnom tužilaštvu vode istrage.

Osim novca koje su dobile iz budžeta, partije su za potrebe ove kampanje prikupile čak tri puta više novca iz privatnih izvora nego što je to bio slučaj 2012. godine. Politički subjekti u Crnoj Gori ovaj put nijesu štedjeli ni na reklamama na televizijama i u štampanim medijima, kojih je sada bilo gotovo tri puta više nego prije četiri godine.

CDT u saradnji sa Arhimedom uradio je monitoring plaćenog oglašavanja partija, na osnovu koga je utvrđeno da su partije do 12. oktobra samo na oglašavanje na komercijalnim televizijama i u štampanim medijima potrošile oko 1,5 miliona eura.

Troškovi oglašavanja

Partije su u periodu od 15. avgusta do 12. oktobra na komercijalnim televizijama i u štampanim medijima u Crnoj Gori imale ukupno 4.735 reklama, od čega 4.420 na televizijama i 315 u štampanim medijima. Najviše reklama na televizijama 2.145 imala je Demokratska partija socijalista, nakon koje slijede Demokratski front sa 1.229 reklama, koalicija Ključ 294, Demokrate 254, Socijaldemokrate 175, Pozitivna Crna Gora 149, Socijaldemokratska partija 147, Hrvatska građanska inicijativa 14 i Stranka srpskih radikala 13 reklama.

U štampanim medijima najviše se 106 puta reklamirao DF, potom koalicija Ključ 80, DPS 52, SDP 34, Demokrate 26, SD osam, HGI sedam, dok su se SSR i Stranka penzionera, invalida i socijalne pravde reklamirale po jedan put. Vrijednost reklamiranja DPSa je oko 708.000 eura, DF-a 322.000, Ključa 146.000, SD-a 121.000, Pozitivne 90.000, SDP-a 82.000, Demokrata 55.000, HGI 6.500, SSR-a 6.000i Stranke penzionera 812 eura.

Ova procjena urađena je na osnovu zvaničnih cjenovnika televizija, kao i popusta u okviru specijalnih paketa.

Iz CDT-a ipak napominju da konačnu informaciju o troškovima reklamiranja i ostvarenim popustima može dati samo Agencija za sprečavanje korupcije, koja ima pravo na uvid i u sve ugovore koje partije sklope sa oglašivačima. Učesnici izborne trke koristili su i pravo besplatnog reklamiranja na Javnom servisu, koji je emitovao ukupno 2.438 reklama. Politički subjekti su na Javnom servisu, kako je saopšteno iz CDT-a, imali ujednačen broj reklama, s tim što je povećan broj reklama zapažen kod nekih partija koje učestvuju i na lokalnim izborima.

Osim u medijima partije su za potrebe oglašavanja koristile i internet portale, društvene mreže, kanal You Tube i Goglle. Trošile su i na produkciju video materijala koji se emituju na televizijama, organizaciju promotivnih skupova, oglašavanje na bilbordima, štampu promotivnih materijala, prevoz, gorivo, dnevnice i pripadajuće poreze za brojne aktiviste na terenu.

Finansiranje kampanja

Političke partije izbornu kampanju mogu finansirati iz javnih i privatnih izvora. Iz državnog budžeta je ove godine za potrebe izborne kampanje obezbijeđeno oko 1,93 miliona eura. Iz CDT-a objašnjavaju da je 20 odsto tog novca u jednakim iznosima podijeljeno svim potvrđenim izbornim listama, kojima je uplaćeno po oko 22,7 hiljade eura.

Takođe, partije kampanju mogu finansirati i iz privatnih izvora (novčani i nenovčani prilozi, zaduživanje kod banaka i drugih finansijskih institucija), ali u tom slučaju prikupljena sredstva ne smiju biti veća od 681 hiljadu eura.

Na osnovu priloga pravnih i fizičkih lica partije su, prema podacima ASK, prikupile ukupno 719.470 eura.

Najviše novca po tom osnovu 680.025 skupila je Demokratska partija socijalista, nakon koje slijede Socijaldemokrate sa 16.910, Demokratski front 10.275, Bošnjačka stranka 5.500, Socijaldemokratska partija 4.000, Demokrate 2.260 i Pozitivna Crna Gora 500 eura.

„Iz ovoga se jasno vidi da su troškovi kampanje političkih subjekata znatno veći od njihovih prihoda za ovu namjenu. Moguće je da partije namjeravaju da izvrše plaćanja nakon izbora iz sredstava koja im pripadnu na osnovu osvojenih mandata u parlamentu. Ipak, od izuzetne je važnosti ispratiti sve prihode i rashode koje partije prijavljuju i uporediti ih sa realnim stanjem“, poručuju iz CDT-a.

U toj organizaciji podsjećaju i da je zadatak ASK da uradi detaljnu kontrolu izvještaja o porijeklu, visini i strukturi prikupljenih i utrošenih sredstava iz javnih i privatnih izvora, a koje su partije dužne da im dostave u roku od 30 dana od dana održavanja izbora.

Agencija za sprečavanje korupcije pokrenula je prekršajne postupke protiv 13 partija zato što nijesu ispoštovale zakonsku obavezu i na vrijeme otvorile posebne žiro račune potrebe finansiranja izborne kampanje.

Izvor: CdM